بررسی تفاوت ظروف مسی قدیم و جدید، از تمدن تا نانو

در هنگام بررسی تفاوت ظروف مسی قدیم و جدید باید بدانیم ساخت و بکارگیری ظروف مسی در ایران صنعتی به قدمت پنج هزار سال می باشد. صنعتی که حال به جلوه‌ای از هنر و تاریخ ایران تبدیل شده و در سرتاسر جهان شهرتی مثال زدنی پیدا کرده است. صنعت مسگری، تاریخچه غنی از تلاش شبانه روزی مسگران و طراحانی دارد که همواره برای گسترش و پویایی این شاخه از فرهنگ و هنر ایران کوشیده‌اند. از نحوه ساخت ظروف مسی در گذشته اطلاعات چندانی در دسترس نمی باشد، ولی می‌دانیم اوج شکوفایی این صنعت در گذشته، در زمان صفویان بوده است. که در مطلبی جداگانه به بررسی تاریخچه ظروف مسی پرداختیم که مطالعه آن خالی از لطف نیست.

تاثیر گذارترین فرق ظروف مسی قدیم و جدید، در نحوه ساخت آن‌ها می باشد. در گذشته فرایندهای ساخت ظروف کاملا وابسته به دست و هنر استادکار ایرانی بودند. در شهرهایی همچون زنجان، اصفهان و کاشان بازارهایی با عنوان بازار مسگران وجود داشت، مکانی که هنرمندان و مسگران ایرانی ظروف مسی را با نهایت توجه و دقت ساخته و چکش می زدند. امروزه اما بسیاری از مراحل ساخت، با استفاده از ماشین‌های پرس، خم کاری و چکش کاری صورت می گیرد. موضوعی که فرایند تولید را سرعت بخشیده و امکان پیاده سازی طرح‌های پیچیده و مدرن را فراهم می آورد. تولید دستی ظروف مسی نیز هنوز ادامه دارد، ولی این ظروف بسیار گران بوده و تنها برای ارزش معنوی خود خریداری می شوند.

ظروف مسی در سال‌های اخیر مورد توجه بسیاری از دوست داران محیط زیست قرار گرفته‌اند. ماندگاری طولانی مدت ظروف مسی موجب می‌شود نیاز به خرید مداوم ظروف جدید از بین برود. ظروف مسی برخلاف دیگر ظروف دکوری و یا مورد استفاده در آشپزخانه به سرعت کاربرد خود را از دست نداده و به راحتی جایگزین نمی‌شوند. خرید آن‌ها نیز حمایت از هنرمندان ایرانی و کمک به حفظ و گسترش ارزش‌ها و آیین‌های مردمان این مرز و بوم خواهد بود.

تفاوت ظروف مسی قدیم و جدید

در ادامه تفاوت ظروف مسی قدیم و جدید را در مراحل مختلف ساخت آن‌ها بررسی خواهیم کرد.

1- آماده سازی ورقه مسی:

در گذشته برای ساخت هر ظرف مسی، از دو ورقه مسی که به آن گرده مسی می گفتند استفاده می شد. استادکار ایرانی هر ورقه را در قالب فولادین به شکل مورد نظر درآورده و سپس به هم جوش می داد. گرده‌های مسی، از سطحی کاملا صاف و صیقل داده شده برخوردار بودند و در ابعاد متفاوت در ضخامت‌های مختلفی تا 9 میلی متر ساخته می شدند. معمولا از ورقه‌هایی که ضخامت بیشتری داشتند برای تولید ظروف مسی آشپزخانه همچون قابلمه‌ها و قوری و سماور مسی استفاده می شد زیرا هرچه گرده ضخامت بیشتری داشته باشد، رسانایی حرارتی آن بالاتر خواهد بود. این موضوع امروزه نیز بخش مهمی از فرایند تولید می باشد. ولی دیگر از دو ورقه مسی استفاده نمی شود. امروزه دستگاه‌های برش یک ورقه را در ابعاد مورد نظر برش داده و به سادگی با بکارگیری دستگاه پرس، ورقه را به شکل مورد نظر در می‌آورند.

2- چکش کاری:

چکش کاری ظروف مسی شیوه‌ی دیرینه ساخت آن‌ها می باشد. ظروفی که از این روش تولید می شوند بازتابی از ماندگاری هنر ایرانی و استعداد ارزشمند استادکاران می باشند. در گذشته علت چکش کاری ظروف مسی شکل بخشی به فرم کلی آن‌ها بوده و بخشی از فرایند تولید آن‌ها محسوب می شد. مسگران گاهی ساعت‌ها به چکش زنی ظروف می پرداختند تا نتیجه‌ای مطلوب حاصل شود. چکش زنی فرایندی بسیار پر اهمیت و حساس بود به طوری که در بخش‌های مختلف ظرف نیاز بود تا نیروی دست از زاویه متفاوت و با میزان مشخصی وارد شود. امروزه چکش کاری با استفاده از ماشین‌های مختلف انجام شده و بیشتر جنبه تزئینی برای ظروف دارد.

4- قلع کاری:

این مرحله از ساخت، تفاوت ظروف مسی قدیم و جدید نیست، بلکه شباهت میان آن دو می باشد. استفاده از ظروف مسی برای طبخ غذا بسیار پیشنهاد شده است زیرا موجب تامین مس مورد نیاز بدن شده و از بروز بسیاری از بیماری‌های مربوط به سیستم عصبی و پوست پیشگیری خواهد کرد. ولی باید بدانید نیاز بدن ما به این عنصر بسیار محدود می باشد بطوریکه اگر ظروف مسی قلع اندود نشوند و مس بیشتر از آنچه باید وارد غذا شود، مسمومیت غذایی رخ خواهد داد. قلع اندود کردن ظروف مسی مهم‌ترین بخش از فرایندهای تولیدی برای محافظت از سلامتی مصرف کنندگان می باشد که چه در گذشته و چه در زمان حال با نهایت دقت انجام م ی شود. در حین استفاده نیز هرگاه این پوشش دچار خراشیدگی شود، باید نسبت به ترمیم آن اقدام کرد تا بتوان تجربه‌ای به یاد ماندنی و مفید از بکارگیری ظروف  مسی را کسب کرد.

تولید ظروف مسی  نانو شده، پرکاربردترین تفاوت ظروف مسی جدید و قدیم:

تولید ظروف مسی نانو شده شاید واضح‌ترین تفاوت ظروف مسی قدیم و جدید باشد. مشکل تغییر رنگ، سیاه و کدر شدن ظروف مسی، مشکلی با قدمتی درست به اندازه خود ظروف مسی می باشد. با اینکه در طول سالیان اخیر محلول‌های خانگی و جلا دهنده این مشکل را موقتا برطرف ساخته و راه حلی ارزان و در دسترس محسوب می شدند، ولی امروزه با تولید ظروف مسی نانو شده این مشکل تقریبا برای همیشه ناپدید شده است. با پوشش سطح خارجی ظروف با لایه‌ای نازک از مواد آنتی اکسیدان، اکسیژن دیگر راهی برای واکنش با یون‌های مس پیدا نکرده و ظروف مسی تغییر رنگ نمی‌دهند. نگهداری از ظروف مسی نانو شده به مراتب ساده‌تر از دیگر ظروف مسی می باشد و حتی می توان برای شست و شوی آن‌ها از ماشین ظرفشویی نیز استفاده کرد.

فرق ظروف مسی قدیم و جدید، تنوع بالاتر در طرح‌های زیباتر:

در گذشته ظروف مسی عمدتا قابلمه‌ها و دیس‌های بزرگی بودند که برای طبخ و سرو غذا بکار می رفتند. استفاده از مس برای دکوراسیون و یا ساخت گلدان و دیوار کوب کاربرد چندانی نداشت. با پیشرفت صنعت و تولد شاخه‌های گوناگونی از هنر ایرانی همچون فیروزه کوبی، خاتم کاری، قلم زنی و ملیله کاری، ساخت ظروف مسی از محصولات آشپزخانه فراتر رفته و امروزه ظروف مسی تزئینی نیز جایگاه خود را در تکمیل چیدمان خانه یافته‌اند. ظروف دکوری مسی نمادی از تاریخ کهن این سرزمین و جلوه‌ای از آیین‌های ارزشمند نیاکانمان می‌باشند. ظروف تزئینی مسی دارای تنوع بالایی هستند و استفاده از آن‌ها برخلاف آنچه عموماً تصور می‌شود محدود به سبک خاصی از طراحی داخلی نمی‌شود.

در هر سبکی از چیدمان، چه سنتی و چه مدرن می‌توانند داستانی متفاوت از دیگری را به روش خود خلق کنند. محبوب‌ترین ظروف تزئینی مسی در دستان توانمند طراحان و استادکاران زنجانی، اصفهانی و یزدی ساخته می‌شوند و در سراسر ایران و حتی دیگر کشورها بازتابی از هنر بی‌نظیر ایرانیان می‌باشند. شکوه هنر ایرانی در ظروف مسی فیروزه کوب و مینا کاری شده به اوج خود رسیده و هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند. استفاده از ظروف مسی برای دکوراسیون خانه، به دلیل ترکیب رنگی آن‌ها، محیط خانه را محیطی گرم و صمیمی تبدیل کرده و موجب می‌شود دیگر المان‌ها و رنگ‌ها در هماهنگی کامل با یکدیگر قرار بگیرند.

آفتابه و لگن مسی یکی از محبوب‌ترین ظروف تزئینی امروزی هستند که در گذشته کاربردی حقیقی درهنگام سرو غذا داشتند. آفتابه و لگن همراه باهم استفاده می‌شوند و جلوه‌ای از فرهنگ و آداب و رسوم گذشته ایرانیان در هنگام غذا خوردن و پذیرایی می‌باشند. آفتابه و لگن‌های مسی امروزه با وجود هنر فیروزه کوبی، قلم زنی و خاتم کاری به زیبایی تمام، اصالت و شکوه را به نمایش می‌گذارند. برای خرید ظروف پذیرایی به فروشگاه ما مراجعه کنید.

نگهداری از ظروف مسی قدیمی:

ظروف مسی از ماندگاری بالایی برخوردار هستند. از همین رو ممکن است به عنوان یادگاری از سنلی به نسل دیگر منتقل شوند. همچنین بسیاری با توجه به قدمت تاریخی و فرهنگی ظروف مسی دست ساز، علاقه مند به خرید و بکارگیری این ظروف هستند. نگهداری از این ظروف به عنوان بازتابی از تلاش هنرمندان و مسگران ایرانی، از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. ظروف مسی نباید با استفاده از شوینده‌های قوی و سیم ظرفشویی شسته شوند، رطوبت و کلر موجود در آب هردو فرایند تغییر رنگ مس را سرعت می‌بخشند پس بهتر از پس از شستشو ظرف را با حوله‌ای نرم خشک کرده و در آبگیر قرار ندهیم. همچنین استفاده از ماشین ظرفشویی به علت خاصیت قلیایی شوینده‌ها و باقی ماندن طولانی مدت ظروف در ماشین ظرفشویی در معرض آب و رطوبت موجب آسیب دیدن ظروف و سیاه و کدر شدن آن‌ها خواهد شد.

همچنین اگر از این ظروف برای طبخ غذا استفاده می شود یاید توجه کرد حرارت بالا و مستقیم از مهم‌ترین عوامل در سیاه شدن ظروف آشپزخانه مسی می‌باشد. با توجه به اینکه قابلمه‌ها و ماهیتابه‌های مسی رسانایی حرارتی بالا دارند و به‌طور یکنواخت گرما را توزیع می‌کنند، نیازی به استفاده از حرارت بالا در هنگام پخت غذا نیست، استفاده از حرارت پایین‌تر علاوه بر این که موجب پخت بهتر غذا و حفظ کیفیت مواد اولیه خواهد شد، طول عمر ظروف مسی را نیز افزایش داده و از تغییر رنگ آن‌ها جلوگیری خواهد کرد. در هنگام پخت غذا در ظروف مسی باید توجه کنیم استفاده از قاشق فلزی به سطح آن آسیب خواهد زد، از این رو پیشنهاد می‌شود از قاشق‌های چوبی و پلاستیکی استفاده کنید.

تفاوت ظروف مسی قدیم و جدید، بررسی تفاوت قیمت:

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های ظروف مسی قدیم و جدید، قیمت آن‌ها می باشد. قیمت ظروف مسی درست مانند دیگر ظروف موجود در بازار به عوامل مختلفی بستگی دارد، ظروف مسی جدید یا ماشینی از ظروفی که چکش کاری آن‌ها با دست انجام شده ارزان‌تر هستند. زیرا ساخت ظروف مسی با دست بسیار زمان بر و نیازمند زحمت زیادی می باشد. از دیگر مولفه‌های موثر در قیمت ظروف می توان به وزن آن‌ها شاره کرد. هرچه وزن ظروف مسی سنگین‌تر باشد، قیمت آن‌ها بیشتر خواهد بود ولی این به معنای خلوص و کیفیت بالاتر ورقه‌های مسی مورد استفاده است. ظروف مسی ملیله کاری، نقره کوب و مینا کاری شده نیز از قیمت بالاتری برخوردار می باشند. درنهایت نیز باید اشاره کردن که باتوجه به کیفیت، ماندگاری و ارزش حقیقی ظروف مسی، این ظروف به هیچ وجه گران نیستند.

خرید ظروف مسی از مس و مس

تفاوت ظروف مسی قدیم و جدید عمدتا مربوط به مراحل ساخت می باشد که در این مقاله به صورت کامل آن را بررسی کردیم. همچنین به نکاتی که برای نگهداری و مراقبت از ظروف مسی قدیمی‌تر لازم است بدانید اشاره شد تا بخوبی از یادگارهای خود محافظت و برای سالیان طولانی از حضور آن‌ها در خانه لذت ببرید.

مس و مس به عنوان جامع‌ترین ارائه دهنده محصولات مسی در خاورمیانه، همواره در تلاش بوده تا با الهام از زیبایی اصیل فرم‌های طبیعی موجود در جهان پیرامون ما، داستان های برجا مانده از نیاکان و فرهنگ غنی مردم ایران، تنوعی بی‌نظیر از محصولات مسی در دسته بندی‌های گوناگون را در اختیار علاقه مندان قرار دهد. بهره گیری از تجربه استادکاران ایرانی در کنار دقت و مهارت تولید کنندگان در فرایند ساخت ظروف مسی بالاترین کیفیت را موجب شده و در ادامه نیز ارائه توضیحات جامع و پاسخگویی به تمامی سؤالات شما خریداران محترم، تجربه‌ای تکرار نشدنی و دلنشین از خرید ظروف مسی را خلق خواهد کرد.